उदक विभाजन वेवस्थापन कार्यावळीं

उदक विभाजन वेवस्थापन

उदक विभाजन वेवस्थापन म्हळ्यार जमीन आनी हेर संसाधनांचो वापर उदक विभाजनात करपाक मार्ग दिवप आनी तयार करप जे वरवीं माती आनी उदक संसाधनांचेर वायट परिणाम करनासतना जाय ती म्हाल आनी सेवां मेळोवप. ह्या कार्यावळी खाला दरेक प्रकल्प हो उद्देश मेळोवपाक सुक्ष्म स्थराचो यत्न आसता जो सुपिकताये खाला वा सुपीक नाशिल्ली जमनीचेर काम करतात आनी जमीन नाशिल्ल्यांच्या फायद्या खातीर तत्सम वावर हातांत घेतात. कार्यावळ उदक विभाजना भितर सगल्या संबंदीतांक आसपावीत करून भौ-संसाधन वेवस्थापनाचेर समान रणनिती हातांत घेता जे एक गट म्हूण, सहयोगी रितीन संसाधन प्रस्न आनी उदक विभाजनाचे मुद्दे सोदून काडटा तशेंच पर्यावरणीय, सामाजीक आनी अर्थीक नदरेक तिगून उरपी उदक विभाजन नियोजन उपायांसयत तयार करतात आनी ताची अंमलबजावणी करतात.

भारतांत उदक विभाजन वेवस्थापन कार्यावळीं

पडींग जमीन वा दर्जो देंविल्ल्या जमनीच्या उदरगतीची गती वाडोवपा खातीर सरकारान पर्यावरण आनी रानां मंत्रालया अंतर्गत 1985 वर्सा राष्ट्रीय पडींग जमीन उदरगत मंडळाची स्थापना केली. उपरांत 1992 वर्सा ग्रामीण उदरगत आनी गरिबी उपशमन मंत्रालयांत वेगळ्या पडींग जमीन उदरगत खात्याची स्थापना केली आनी राष्ट्रीय पडींग जमीन उदरगत मंडळ तातूंत आसपावीत केलो. एप्रिल 1999त, पडींग जमीन उदरगत खात्याचें नांव बदलून भूं संसाधन खातें केलें जे भूं संसाधन वेवस्थापनाखातीर केंद्रक यंत्रणा म्हूण काम करतलें. परीणाम स्वरूप, सगल्यो जमीन आदारीत उदरगत कार्यावळीं आनी जमीन सुधारणां विभागणी ह्या खात्या खाला हाडिल्ल्यो. दुकाळ पिडीत वाठार कार्यावळ (डीपीएपी), रेंवट उदरगत कार्यावळ (डीडीपी) आनी एकत्रीत पडींग जमीन उदरगत कार्यावळ (आयडब्ल्युडीपी) ह्यो उदक विभाजन वेवस्थापन कार्यावळीं खात्यान चालीक लायिल्ल्यो.

उपरांत संसाधनाचो बरे तरेन वापर, तिगून उरपी निष्पत्ती आनी एकत्रीत नियोजना खातीर, डीपीएपी, डीडीपी आनी आयडब्ल्युडीपी हे प्रधानमंत्री कृषी सिंचन योजनेचें उदक विभागणी उदरगत घटक (डब्ल्युडीसी-पीएमकेएसव्हाय) संघटीत केल्ले.

प्रधानमंत्री कृषी सिंचन योजना (उदक विभागणी उदरगत घटक) (डब्ल्युडीसी-पीएमकेएसव्हाय)

माती, भाजयो आनी उदक सारकिल्या दर्जो देंविल्ली सैमीक साधनां सुधारून, सांबाळून आनी विकास करून पर्यावरणीय समतोल परत जाग्यार घालप हो डब्ल्युसी-पीएमकेएसव्हायचो मुखेल उद्देश आसा. ताचे निश्पन्न म्हळ्यार मातयेच्या धुपाचेर आळाबंद, सैमीक भाजयो तयार जावप, पावसाचें उदक सांठोवप आनी भूं उदकाचे स्थर परत जिते करप. हे भौ-पिकावळीक आनी वेगवेगळ्या शेती आदारीत वेवसाय सुरू करपाक वाव दिता, जी उदक विभागणी वाठारांत रावपी लोकांक तिगून उरपी उदरनिर्वाहाक मजत जातली.

डब्ल्युसी-पीएमकेएसव्हायची मुखेल वैशिश्टां सकयल दिल्यातः

• राज्य पांवड्याचेर भौ-क्षेत्रांतल्या तज्ञांसयत समर्पीत संस्था घडोवप – राज्य पांवड्यावेली केंद्रक यंत्रणा (एसएलएनए), जिल्लो पांवड्यार – उदक विभाजन विभाग तशेंच डेटा केंद्र (डब्ल्युसीडीसी), प्रकल्प पांवड्यार – प्रकल्प अंमलबजावणी यंत्रणा (पीआयए) आनी गांव पांवड्यार – उदक विभाजन समिती (डब्ल्युसी).
• प्रकल्प निवडटना आनी तयार करतना समुह पद्दतः प्रकल्पाचो सरासरी आकार – सुमार 5,000 हॅक्टर क्षेत्रफळ.
• वाडीव खर्च नेम दर हॅक्टर क्षेत्रफळाक सपाट वाठारांत 6000 रूपयावेल्यान 12,000 रूपया, कठीण वा दोंगराळ वाठारांनी 15,000 रूपया.
• केंद्र आनी राज्यां मदी 90:10 प्रमाण समान निधी पद्दत.
• केंद्रीय आधाराचें पांच हप्त्या बदला तीन हप्ते (20 टक्के, 50 टक्के आनी 30 टक्के) दितले.
• प्रकल्प काळांत सुलभताय ती म्हळ्यार 4 ते 7 वर्सा.
• नियोजन, देखरेख आनी मोलावणी खातीर माहिती तंत्रगिन्यान (आयटी), रिमोट सँसिंग तरां, जीआयएस वापरून प्रकल्पांचें शास्त्रीय नियोजन.
• डीपीआर तयार करपाक (1 टक्के), प्रवेश करपाच्या वावराक (4 टक्के), क्षमता वाडोवंक (5 टक्के), देखरेख (1 टक्के) आनी मोलावणी (1 टक्के) खातीर प्रकल्प निधी दवरप.
• उदक विभाजन प्रकल्पां अंतर्गत प्रकल्प निधी दवरपा सयत नव्या उदरनिर्वाह घटक हाडप ते म्हळ्यार मालमत्ता नाशिल्ल्या लोकांखातीर उदरनिर्वाहाक प्रकल्प निधीचे 9 टक्के आनी उत्पादन यंत्रणा आनी सुक्ष्म उद्देजकतेक 10 टक्के.
• प्रकल्प मंजूर करपाचो अधिकार राज्यांक दिवप.

आनीक माहिती खातीर, हांगा क्लिक करात. .

निरंचल उदक विभाजन कार्यावळ

निरंचल हो संवसारीक बँकेन सहाय्य दिल्लो राष्ट्रीय उदक विभाजन वेवस्थापन प्रकल्प. पीएमकेएसव्हायच्या उदक विभाजन घटकाक, खास करून आनी सगळ्या पीएमकेएसव्हायच्या घटकांक, बळकट करपाक आनी तंत्रीक सहाय्य दिवपाक, सामान्यपणान तांची प्रक्रिया क्षमता वाडोवपाक निरंचल तयार केलां. कार्यावळ भागीदार जाल्ल्या णव राज्यांनी चालीक लायल्या – आंध्रप्रदेश, छत्तीसगढ, गुजराज, झारखंड, मध्यप्रदेश, महाराष्ट्र, ओडिशा, राजस्थान आनी तेलंगण.

प्रधानमंत्री कृशी सिंचन योजनेच्या (पीएमकेएसव्हाय) उदक विभाजन घटकाचे मुखेल उद्देश मेळोवपाक आनी सगल्या शेतांनी शिंपणावळ पावता हाची जतनाय घेवपाक (हर खेत को पानी) आनी उदकाचो परिणामकारक वापर करपाक (दरेक थेंब्याक आनीक पीक), सकयल दिल्ले मुद्दे सोडोवंक निरंचल मुळाव्या रूपान घडयलाः

• भारतांत शेती वेवस्थापन उदक विभाजन आनी उदक सांठोवपाच्या पद्दतींत संस्थात्मक बदल घडोवन हाडप
• उदक विभाजन कार्यावळी आनी उदक सांठोवपी शिंपणावळ वेवस्थापन पद्दती बऱ्यो लक्ष केंद्रीत करपी आनी चड समन्वय आशिल्ले तशेंच मात्रात्मक निकाल येता हाची जतनाय घेवपाक यंत्रणा घडोवप
• प्रकल्पाचो तेंको फाटी घेतल्या उपरांतय सुधारीत उदक विभाजन तिगून दवरपाक, कार्यावळ वाठारांनी वेवस्थापन पद्दतीं खातीर रणनिती तयार करप
• समावेशक आनी थळाव्या भागीदारीच्या मंचाचेर फुडल्या जोडणेवरवीं उदक विभाजन आदारीत पद्दतीवरी सुधारीत न्याय, उदरनिर्वाह, आनी येणावळ

आनीक माहिती खातीर, हांगा क्लिक करात

स्रोत : भूं सुधारणा खातें